Meerlaags distributiecentrum

Convexarchitecten heeft diverse meerlaagse gebouwen gerealiseerd en is momenteel betrokken bij verschillende nieuwe projecten. Om een goed functionerend en efficiënt werkend meerlaags distributiecentrum te realiseren, is specifieke kennis en expertise nodig. In samenwerking met diverse adviseurs wordt er naast de gebouwvorm ook aandacht besteed aan de brandveiligheid, logistieke randvoorwaarden en verkeerstechniek.

In deze blog lichten we een aantal projecten uit, waarin deze onderdelen van belang waren. Hierbij gaan we dieper in op de hiervoor ontworpen oplossingen.

Wat is de meerwaarde van een meerlaags distributiecentrum?

Belangrijke onderdelen die afwijken van een enkellaags DC zijn: de routing, het grid, de constructie, het verticaal intern transport, de positie van de decks, het ontwerp van de hellingbanen, de verwerking van grotere stromen goederen, de keuze van de vrije hoogten per laag, de vloerbelasting en het programma. In onze ontwerpen gaan wij inventief om met de uitgangspunten om te komen tot het meest optimale gebouw voor de locatie.

Niet alleen vandaag de dag, maar ook in het verleden is ons gevraagd om meervoudig gebruik te maken van grond. Door meervoudig gebruik te maken van een kavel, kan er meer uit een locatie gehaald worden.

Het lijkt misschien alsof elk gebouw gebruik kan maken van één oplossing, maar toch heeft elk project zijn eigen vragen/uitdagingen. De afstand naar de omliggende stappen van het logistieke proces heeft veel invloed op het succes van het gebouw. Hieronder lees je de uitdagingen van de verschillende projecten die wij hebben uitgevoerd en hoe deze zijn opgelost.

Hoe wij in het verleden voor verschillende projecten meervoudig gebruik hebben gemaakt van de kavel.

Bakker Barendrecht

In 1999 zijn wij begonnen aan de uitwerking van een nieuw bedrijfspand voor Bakker Barendrecht. Vanwege het hoge verwerkingstempo van de producten, was er weinig behoefte naar een hoge stapelmogelijkheid, maar wel was veel ruimte nodig voor de verwerking. Doordat het gebouw voor de opslag lager kon worden gerealiseerd, ontstond er ruimte om boven de opslag twee lagen ten behoeve van de verwerkingsruimtes te realiseren. Aan de voorgevel zijn deze lagen gekoppeld aan het kantoor. Door de verwerkingsruimtes boven de opslag te plaatsen, werd een goede interne verticale transportmogelijkheid van groot belang. Het verticale transport is opgelost door meerdere palletliften strategisch in het plan op te nemen. Hierdoor kon de bedrijfsvoering ideaal worden voortgezet.

Door de grote hoeveelheid verwerkingsruimte, ontstond er echter een parkeerprobleem. Bij verwerkingsruimtes zijn namelijk over het algemeen veel mensen betrokken. Omdat er op het terrein zelf geen plek meer was voor extra parkeerplekken, moest ook hiervoor een meerlaagse oplossing worden gezocht. Deze hebben we gevonden boven het laadgedeelte van de hal. Door hier twee parkeerlagen boven te bouwen, kon het bestaande gebouw verder functioneren zoals hiervoor en was hierdoor ook het parkeerprobleem opgelost.

Royal Flora Holland

Het mega complex van Royal Flora Holland is een mooi voorbeeld waarbij de locatie een enorme rol speelde in de realisatie van het plan. Waar je bij recente projecten en ontwikkelingen steeds vaker de term “last-mile” hoort, was voor Royal Flora Holland de first-mile eigenlijk veel belangrijker. Gevestigd in het Westland zit de locatie van Royal Flora Holland op werpafstand van de producerende telers. Door deze succesformule bleef het bedrijf groeien, maar was verhuizen geen optie. Hierdoor moest er creatief worden omgegaan met de bestaande bouw op de huidige locatie. Daarnaast was van belang dat het proces te alle tijden door kon gaan, dus zomaar iets slopen was ook geen optie. Dit heeft geresulteerd in een cluster van gebouwen welke allemaal op een bepaalde manier met elkaar zijn verbonden. Om ook hier efficiënt gebruik te maken van de beschikbare kavels, is voor bepaalde gebouwen gekozen om de hoogte in te gaan.

De meest iconische oplossingen voor deze locatie zijn de wokkel voor het vrachtverkeer om op het dak te komen om zo de bovenste laag te bereiken, de transporttunnel naar de andere kant van de weg waar de goederen door worden getransporteerd, de enorme hoeveelheden interne hellingbanen en het parkeerdek op het dak. Door al deze oplossingen is het gebouw tot op de dag van vandaag nog steeds functioneel te gebruiken. Eigenlijk kan dit pand worden gezien als een enorme crossdock. Nog altijd worden hier grote hoeveelheden bloemen aangeleverd en verkocht.

Optimaal gebruik maken van de ruimte in de huidige tijd.

Waar in het verleden de vraagstelling puur was gericht op optimaal grondgebruik in combinatie met de gebruikerswens/interne gebruiksprocessen, is het nu meer gericht op het uitnutten van de grond in het financiële plaatje. Zeker voor de gebruikers waarbij het van belang is dat hun bedrijfspand dicht op de stad zit. Hier raken de kavels namelijk op. Ook in het kader van het tegengaan van de verdozing is dit een belangrijke kwestie. In het afgelopen jaar zag je dat er kritische blikken zijn ontstaan richting grote hallen in het landschap. Dit is onder andere een reden waarom er meer moet worden gerealiseerd op minder ruimte, zie hier, de meerlaagse oplossing.

Amsterdam Logistic Cityhub

Amsterdam Logistic Cityhub (ALC) is een typisch voorbeeld van het last-mile principe. Doordat de stad Amsterdam in 2025 emissievrij wil zijn, zal het zware vrachtverkeer richting de stad moeten worden geminimaliseerd. Dit zorgt voor een enorme logistieke puzzel waarbij je de meer eisende stad wel bereikbaar wilt houden. Hier is Amsterdam Logistic Cityhub, een project dat een bijdrage gaat leveren aan de circulaire stadslogistiek, een ideale oplossing voor. Dit multimodale logistieke centrum beslaat 125.000m² flexibel in te delen opslagruimten over 2 lagen uitgevoerd met daarboven ca. 11.000m² flexibel in te delen kantoorruimten in 2 lagen en een parkeergarage rondom het gebouw. De ligging aan de snelwegring, het water en de rand van het stadscentrum, zorgt voor een unieke en veelzijdige toplocatie.

Wij zijn vanaf het eerste moment betrokken geweest bij de ontwikkeling van ALC. Bij de eerste plannen die zijn gemaakt was er nog geen sprake van een dubbellaags distributiecentrum. Doordat er in de loop van het project steeds meer van de locatie werd gevraagd, werd de ontwerpopdracht complexer.

Vanaf het moment dat een meerlaags distributiecentrum de vraagstelling werd, is er doorgepakt naar het maximaal haalbare. Het bruikbaar houden van het voorterrein in combinatie met de grote hoeveelheid aan benodigde parkeerplaatsen, was één van de grote uitdagingen. De oplossing die wij hiervoor ontworpen hebben zijn de parkeerdekken tussen het terrein en het laaddek. Dit heeft voor de benodigde ruimte gezorgd op het voorterrein én voor een groot aantal parkeerplekken.

Synarcie is bij deze locatie de sleutel tot succes. Meerdere bedrijven moeten zich kunnen vestigen om vervolgens een gezamenlijke connectie te maken met de stad. Dit zorgt natuurlijk voor een ontwerpuitdaging, aangezien we hierdoor praktisch gezien overal rekening mee zouden moeten houden. Het plan is daarom zo bedacht dat men zo min mogelijk belemmeringen tegen komt bij de inrichting van de hal, het kantoor en de daktuin. Dit terwijl alle basisvoorzieningen wel zijn opgenomen in het plan. In totaal komen er 8 verschillende functies samen: het kantoor, de daktuin, de parkeerdekken, het laaddek, het zonnepark, de opslagruimtes, de productieruimtes en de PGS-15 ruimtes (opslag gevaarlijke stoffen). Het bijzondere is dat als je een doorsnede over het gebouw neemt, vrijwel alle verschillende functies in deze doorsneden aanwezig zijn. Dit toont aan dat de functies enorm goed op elkaar zijn afgestemd en eenvoudig bereikbaar zijn, waar je je ook in het pand bevindt.

Schiphol Trade Park

Het project Schiphol Trade Park bestaat uit een gecombineerde vraag van first- en last-mile. Vanwege de locatie dicht op het vliegveld moet het plan enerzijds inzetbaar zijn voor de inkomende producten welke tijdelijk moeten worden opgeslagen voordat ze verder het land in worden vervoerd. Anderzijds moet het ook gebruikt kunnen worden voor de goederen welke bestemd zijn voor het buitenland.

De uitdaging bij een locatie als deze zijn de ruimte en kosten. Kavels worden schaars en daardoor duur, hierdoor is een enkellaagse hal eigenlijk niet meer rendabel te realiseren. Door meervoudig gebruik te maken van de kavel voorkom je dit probleem. Hier is met betrekking tot parkeren dezelfde oplossing toegepast als bij ALC. Een bijkomend voordeel van deze oplossing is dat het gebouw groter kan worden, omdat de parkeerplaatsen, welke normaal gesproken een significant oppervlak van het terrein innemen, nu letterlijk van de grond zijn getild op verhoogde parkeerdecks.

Compacte Cityhub

De compacte cityhub is zoals de naam al zegt, speciaal ontwikkeld voor de stad. Hierbij heeft de bovenste laag een kleinere vrije hoogte. Deze laag is ook bestemd voor busjes. Het idee bij deze cityhub is dat de goederen beneden door vrachtwagens worden aangeleverd, vervolgens tijdelijk kunnen worden opgeslagen en daarna worden verwerkt. Zodra de producten zijn verwerkt kunnen ze door middel van palletliften naar de verdieping worden verplaatst om ze hier gereed voor de stad nog tijdelijk op te kunnen slaan, of direct in de busjes te laden. Eigenlijk kan dit plan als de moderne oplossing van een plan als Bakker Barendrecht worden gezien.

Vanwege het formaat van deze cityhub is een plan als dit al haalbaar vanaf twee huurders en makkelijker realiseerbaar dan een mega project als ALC. Wellicht dat een cityhub als deze nog wel eens de schakel kan worden tussen een project als ALC en de stad.

Wij merken dat de vraag naar meerlaags begint te groeien. Waar we in 2019 en 2020 bij vier locaties met de potentie voor een meerlaags distributiecentrum betrokken waren, zitten we dit jaar al op zes locaties. Dit geeft aan dat de logistieke sector toe is aan een nieuwe kijk op de realisatie van distributiecentra en als je het ons vraagt, zit de oplossing in het meervoudig ruimtegebruik.